Znaczenie testowania substancji psychoaktywnych

Substancje psychoaktywne są niezwykle szeroką grupą środków chemicznych — zaliczamy do nich zarówno kofeinę, jak i wszelkiego rodzaju narkotyki. Ich działanie i właściwości również są bardzo zróżnicowane — dlatego też tak ważne są przeprowadzane w laboratoriach (i nie tylko!) testy. Po co się je przeprowadza i jakie są najczęściej wykorzystywane techniki? Odpowiedź znajdziesz poniżej!

Kto, gdzie i dlaczego testuje substancje psychoaktywne?

Jak wygląda polskie prawo narkotykowe — każdy wie. Jednak to, że większość substancji psychoaktywnych dostępna jest jedynie na „czarnym rynku” nie oznacza, że ich testowanie powinno być tematem tabu. Wręcz przeciwnie — im mniej wiemy o narkotykach dostępnych nielegalnie w naszym kraju, tym większego znaczenia nabiera ich testowanie przy pomocy specjalistycznych technik. 

Z prostego „narkotestu” może skorzystać… każdy. Tak — proste zestawy wykrywające obecność środków psychoaktywnych w moczu czy ślinie dostępne są w większości aptek. 

Nieco bardziej skomplikowanie ma się sprawa z bezpośrednim testowaniem samych substancji — w celu ich identyfikacji lub określenia ich składu. Takie badania najczęściej przeprowadzają:

• badacze w laboratoriach naukowych — a zwłaszcza farmaceutycznych; wiele substancji psychoaktywnych powstało przecież jako „skutek uboczny” prac nad popularnymi lekami;
• funkcjonariusze służb mundurowych — zarówno w laboratoriach, jak i w terenie;
• zmartwieni rodzice, znajdujący w plecakach swoich dzieci podejrzane “proszki”;
• osoby opiekujące się uzależnionymi od narkotyków;
• lekarze w świecie sportu — aby uniknąć przypadkowego podania substancji dopingującej. 

A z jakich technik korzystają?

Testy substancji psychoaktywnych — techniki „domowe” i laboratoryjne

Metody testowania substancji psychoaktywnych możemy podzielić na „domowe” — które można przeprowadzić w domowych warunkach, pod warunkiem posiadania odpowiednich narzędzi — oraz laboratoryjne — wymagające drogiego, specjalistycznego sprzętu.

Należy przy tym pamiętać, że domowe testy nigdy nie dają stuprocentowej pewności co do wyniku; nawet najskuteczniejsze badania przy użyciu odczynników kolorymetrycznych pozostawiają pewien margines błędu!

Metody domowe:

• badanie organoleptyczne — identyfikacja substancji i jej jakości na podstawie zapachu, wyglądu lub smaku; charakteryzuje się niezbyt wysoką skutecznością (poza bardzo oczywistymi przypadkami) oraz sporym ryzykiem;

• test rozpuszczalności — wykorzystująca fakt, że substancje psychoaktywne różnią się między sobą rozpuszczalnością w cieczach (najczęściej w alkoholach); 

• badanie przy pomocy pasków testowych — tych samych, którymi bada się obecność narkotyków w próbce moczu lub śliny; 

• test odczynników kolorymetrycznych — obiektywnie najskuteczniejsza z wymienionych dotychczas metod; wykorzystuje fakt, że niektóre środki chemiczne zmieniają swój kolor w interakcji z narkotykami. Zestawy testowe zawierają z reguły przynajmniej kilka różnych odczynników, dla zwiększenia rzetelności badania; przykład — test na MDMA od PRO Test

Metody laboratoryjne:

• HPLC — wysokosprawna chromatografia cieczowa — umożliwia bardzo precyzyjną analizę składu narkotyków (kokainy, marihuany, opioidów), jak również leków oraz środków dopingujących;

• GC/MS — chromatografia gazowa-spektrometria masowa — pozwala zidentyfikować (met)amfetaminę, kokainę oraz wiele spośród tzw. nowych substancji psychoaktywnych (NSP);

• LC/MS — chromatografia cieczowa-spektrometria masowa — z najwyższą skutecznością identyfikująca substancje halucynogenne (np. LSD) oraz opioidy, takie jak fentanyl.

W przeciwieństwie do badań przeprowadzanych “w domowym zaciszu”, testy laboratoryjne charakteryzują się stuprocentową skutecznością.

—

Artykuł sponsorowany